Gemi Trafik Hizmetleri

Gemi Trafik Hizmetleri ; sorumluluk sahasındaki deniz trafik verimliliğini de dikkate alarak, deniz emniyetini artırmak amacıyla, deniz trafiğini izleyerek değişen trafik koşullarına cevap veren ve aktif bir şekilde deniz trafiğini düzenleyip planlayan sistemdir. Bu sistem Bakanlığımız tarafından ülkemizde ilk olarak, “Türk Boğazları Gemi Trafik Hizmetleri” adıyla İstanbul Boğazı, Çanakkale Boğazı ve Marmara Denizi’nden oluşan Türk Boğazları’nda kurulmuştur.

Bilahare, yine Bakanlığımız tarafından gerçekleştirilen Gemi Trafik Yönetim Sistemi Projesi kapsamında ise;

·         Kuzeyde Pendik Burnu ve Güneyde Deveboynu Burnunu birleştiren hattın doğusunda kalan deniz alanı ile İzmit Körfezini de kapsayan İzmit Gemi Trafik Hizmetleri,

·         İzmir Körfezi ile Babakale-Çeşme arasındaki deniz alanını kapsayan İzmir Gemi Trafik Hizmetleri,

·         Mersin ve İskenderun Körfez’lerini kapsayan Mersin Gemi Trafik Hizmetleri ile

·         Ankara’da bulunan ve tüm Gemi Trafik Hizmetlerinden elde edilecek verilerle tek bir resmin oluşturulacağı Gemi Trafik Yönetim Merkezi kurulmuştur.

Türk Boğazları Gemi Trafik Hizmetleri (TBGTH)

Gemi Trafik Hizmetlerinin (GTH) sunulduğu coğrafi alan olarak Türk Boğazları; Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Egemenliğinde 37 Mil uzunluğunda Çanakkale Boğazı, 110 Mil uzunluğunda Marmara Denizi ve 17 Mil uzunluğunda İstanbul Boğazı'ndan oluşmaktadır. Karadeniz ile Ege Denizi arasındaki, toplam uzunluğu 164 Deniz Mili olan bu suyolunun alternatifi yoktur ve tüm ülkeler, özellikle Karadeniz Ülkelerinin ekonomileri için çok önemlidir.

Coğrafi yapısı, darlığı, kuvvetli akıntıları, keskin dönüşleri, değişken iklim şartları ve her gün yaklaşık 140 uğraksız gemi, yaklaşık 25 tehlikeli yük taşıyan gemi geçişi ve 2 milyon insanın taşındığı 2.500 adet bölgesel deniz trafik hareketi ile İstanbul Boğazı, Dünyanın en önemli doğal dar su yoludur. Tüm bunların yanında en önemlisi de İstanbul’da yaşayan yaklaşık 15 milyon insanın her an deniz trafiğinden kaynaklanabilecek büyük tehlikelerle karşı karşıya olmalarıdır.

Boğazlardaki deniz trafiği yoğunluğunun çok yüksek olması, geçen gemilerin boylarında ve tonajlarındaki artış, tehlikeli yük taşıyan gemi geçişlerinde görülen artış, karmaşık ve zor trafik yapısı, olumsuz hava, deniz, akıntı ve iklim şartları, çevre koşulları ve mahalli tehlikeler, ulusal ve uluslararası gelişmeler, bölgedeki diğer denizcilik faaliyetleri, Montrö sözleşmesi ve Uluslararası Denizcilik Örgütü'nün kural ve tavsiye kararları ile benzer diğer sistemlerle işbirliği ihtiyacı Türk Boğazları’nda Gemi Trafik Hizmetlerinin kurulmasını gerektiren faktörlerdir.

TBGTH Sistemi, Milli Güvenlik Kurulu’nun 27.12.1995 tarih ve 388 sayılı tavsiye kararına istinaden kurulmuştur. Sistemin işletme, bakım-onarım ve idame sorumluluğu 02.08.2002 tarih ve 2002/4636 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca Kuruluşumuza devredilmiş ve 30.12.2003 tarihinde işletmeye alınmıştır.

İlk olarak sadece İstanbul ve Çanakkale Boğazları’nı kapsayan TBGTH sistemi, 2008 yılında ilave edilen bileşenler ile Marmara Denizi’ndeki “Trafik Ayırım Düzenini” içerecek şekilde genişletilmiş ve Türk Boğazları’nın tamamında gemi trafiğini izleme imkanı sağlanmıştır. TBGTH sistemi işletmeye alındığı tarihten buyana faaliyetini 7/24 esasına uygun olarak kesintisiz devam ettirmektedir. TBGTH işlevini, İstanbul ve Çanakkale’de bulunan 2 GTH merkezi ve bu merkezlere bağlı ve Türk Boğazları’nda farklı yerlerde konuşlu toplam 16 adet insansız Trafik Gözetleme İstasyonu (TGİ) ile muhtelif dGPS, RDF ve sair algılayıcı istasyonlar vasıtasıyla yerine getirmektedir. TGİ’lerin tamamında başta radar olmak üzere bulunduğu yere göre farklılık arz eden sayıda OTS, VHF Telsiz, Elektro-Optik, meteorolojik algılayıcı teçhizatı bulunmaktadır.

Gemi Trafik Yönetim Sistemi (GTYS)

2005 yılında planlamaya alınan GTYS projesi kapsamındaki GTH’lerin işletme, bakım-onarım ve idame sorumluluğu, Bakanlar Kurulu’nun 21.10.2013 tarih ve 2013/5498 sayılı Kararı uyarınca Kuruluşumuza verilmiştir.

İzmit GTH 03.06.2016 tarihinde işletmeye alınmış, İzmir GTH 2017 yılının Ağustos ayında hizmet vermeye başlamış fakat resmi açılışı yapılmamıştır. Mersin GTH’nin ise 2018 yılı üçüncü çeyreğinde işletmeye alınması planlanmıştır.

İzmit GTH, 1 merkez ve 4 adet TGİ, İzmir GTH 1 merkez ve 12 adet TGİ, Mersin GTH ise   1 merkez ve 8 adet TGİ’den oluşmaktadır.

GTH’nin Amacı ve Verdiği Hizmetler

GTH’nin amacı, sorumluluk alanı içerisinde, aktif katılımcı gemi trafiği ile ilgili olarak, ulusal ve uluslararası mevzuat çerçevesinde;

·       Bilgi Hizmeti,

·       Trafik Organizasyonu Hizmeti,

·       Seyir Yardımı Hizmeti

Sağlayarak, seyir, can, mal ve çevre emniyetini artırmaktır.

Bu kapsamda, GTH;

·       Sorumluluk alanlarındaki deniz trafiğini her türlü çevre şartında, 7/24 esasına göre izler,

·       Deniz trafiği görüntüsünü tesis ve idame ettirir ve bu bilgileri gerekli durumlarda gemilere aktarır, bu amaçla kullanılacak seyir bilgilerini ölçer ve kayıtlarını tutar,

·       Deniz trafiğinin organizasyonunu, verimliliği de dikkate alarak yapar,

·       Talep edilmesi halinde, gemi kaptanlarının seyir ile ilgili kararlarına yardımcı olabilecek bilgileri zamanında temin eder, acil durumlarda gerekli uyarı, tavsiye ve talimatları verir,

·       Deniz trafiği ile ilgili ulusal ve uluslararası mevzuatın uygulanmasını sağlar,

·       Deniz trafiği ile ilgili ses, veri ve görüntülerin kaydını tutar, bu kayıtları ve bilgileri ilgili mevzuat çerçevesinde ilgili kurum ve kuruluşlara aktarım için hazırlar,

·       Kaza vukuunda, etkin bir şekilde ve süratle müdahale edilmesini sağlar, seyir, can ve mal emniyetini artırmak, çevre kirliliği ve diğer ekonomik kayıpları asgariye indirmek ve trafiğin en kısa zamanda emniyetle devamını sağlamak için gerekli tedbirleri alır.

Kuruluşun Gemi Trafik Hizmetleri ile ilgili;

·         IMO Türk Delegasyonu Üyeliği,

·         IALA Konseyi Üyeliği mevcuttur.

Gemi Trafik Hizmetleri ile İlgili Değerlendirme

Günümüzde, yaklaşık 50 ayrı ülkede 500’e yakın GTH sistemi bulunmaktadır. Bu sistemlerin hizmet alanlarının uzunluğu ve algılayıcı (radar, CCTV vb.) sayıları dikkate alındığında TBGTH en büyük sistemlerden biridir. Bu büyüklük, yüksek nitelik ve eğitimli personelle birleştirildiğinde bir bütün olarak TBGTH, dünyadaki en iyi GTH’ler arasında yer almıştır. Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü, IALA’ nın GTH (GTH) komite üyesi olarak, GTH’lerin gelişimini takip etmekle kalmayıp uluslararası kuralların ve standartların belirlendiği çalışmalara aktif olarak katılmaktadır. 

TBGTH, hizmetlerin etkili ve uyumlu olarak verilmesinde ve ana amaçlar olan seyir, can, mal ve çevre emniyeti açısından oldukça başarılı olmuştur. TBGTH tarafından verilen seyir yardımı hizmeti İstanbul ve Çanakkale Boğazlarından geçişleri sırasında seyir tehlikeleriyle karşılaşan gemiler için özellikle etkili olmuştur. 

İstatistiki bilgiler TBGTH’nin İstanbul ve Çanakkale Boğazı’nda emniyetten taviz vermeden ve kurallar çerçevesinde deniz trafik verimliliğini attırdığını göstermektedir. İstanbul ve Çanakkale Boğazları’nın aylık gemi geçiş istatistiklerindeki sonuçlar, TBGTH’nin gerçekleştirdiği tam ve verimli trafik organizasyonundan kaynaklanmıştır. 

TBGTH Sisteminin hizmetlerinde sağladığı verimlilik ve başarı ile Türk Boğazlarındaki seyir emniyetine olumlu etkileri, GTH’nin Türk Boğazları ve diğer GTH sorumluluk alanları için ne kadar önemli olduğunu göstermiştir. GTH otoritesi ve sistemin işleticisi olarak Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü,  hizmet kalitesi için teknolojik alt yapıyı güncellemeye ve operasyonel personelin sistemli eğitimini devam ettirmeye, ayrıca tüm kullanıcılara uygun şekilde bilgi sağlamaya devam edecektir. Bununla birlikte seyir emniyetinin ve güvenliğin en yüksek düzeyde olması ve risklerin asgariye indirgenmesi için gemi kaptanlarının da GTH alanlarında seyri sırasında işbirliği ve uyumu büyük önem arz etmektedir.

                                       iSTANBUL GEMİ TRAFİK HİZMETLERİ MERKEZİ

                                      ÇANAKKALE GEMİ TRAFİK HİZMETLERİ MERKEZİ

                                          İZMİT GEMİ TRAFİK HİZMETLERİ MERKEZİ

                                             İZMİR GEMİ TRAFİK HİZMETLERİ MERKEZİ

                                                 MERSİN GEMİ TRAFİK HİZMETLERİ MERKEZİ

Kılavuzluk Hizmetleri:

Denizlerde ve Boğazlarda gemilerin ulusal mevzuat ve uluslararası kurallarla belirlenmiş seyir kurallarına uygun seyretmelerini sağlayarak can, mal ve çevrenin korunması amacıyla; gemilerin limana giriş/çıkışlarında, rıhtım/iskelelere yanaşma ayrılmalarında, şamandıralara bağlamalarında, demirlemelerinde buraları terk etmelerinde veya herhangi bir nedenle yer değiştirmelerinde verilen hizmettir.

Limanlar Yönetmeliği madde 14/

Çanakkale veya İstanbul Boğazından girip Marmara limanlarından birine gidecek, Marmara limanlarından ayrılıp Çanakkale veya İstanbul Boğazından çıkacak uğraklı geçiş yapan her tonajdaki yabancı bayraklı ticaret gemileri, Çanakkale Boğazı Ege girişi ile Marmara limanları ve İstanbul Boğazı Karadeniz girişi ile Marmara limanları arasındaki güzergâhın deniz trafiği ve kıyı güvenliği yönünden ilgili liman başkanlıklarınca zorunlu görülen kesimlerinde seyir süresince kılavuz kaptan almak zorundadırlar. (Limanlar Yönetmeliği Madde:14)

İstanbul ve Çanakkale boğazlarında kılavuzluk ve römorkaj hizmetleri; Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı adına Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü tarafından verilir.

KILAVUZLUK İSTASYONLARI:

Çanakkale Boğazı Kılavuzluk İstasyonlar:

                 Gelibolu Kılavuzluk İstasyonu (Çanakkale Boğaz-Kuzey) (Yapım Yılı:2018)

              Mehmetçik Kılavuzluk İstasyonu (Çanakkale Boğazı-Güney) ( Proje Aşamasında)

 İstanbul Boğazı Kılavuzluk İstasyonları:

                     Kaptan Fahrettin AKSU Kılavuzluk İstasyonu (İstanbul Boğazı-Güney)

                           Kaptan Lütfü BERK Kılavuzluk İstasyonu (İstanbul Boğazı-Kuzey)

Limana yanaşma veya limandan kalkış yapacak gemiler

Limana yanaşacak gemiler ilk çağrılarını Kılavuz Kaptan alma mevkiine 2 saat kala ikinci çağrılarını ise 5 mil kala VHF kanal 74’den ilgili Kılavuzluk istasyonuyla yaparlar.

                   Şehit Asb. Ömer HALİSDEMİR Kılavuzluk İstasyonu (Harem-Liman Pilot)

                                                     İzmir Liman Kılavuzluk İstasyonu(7. Kat)